Dit is niet dat artikel van niet-gisteren. Maar het is wel een kwetsbaar artikel. En het heeft hetzelfde thema (zucht). Dus bear with me.
Het gaat over expat-zijn. En over vriendschap.
Het moeilijkste aan expat zijn is dat je telkens overnieuw moet beginnen.
Je komt ergens aan en kent niemand. Letterlijk.
Maar niet alleen dat:
Niemand kent jou.
Het moment dat je, na een jaar of zo, bekenden en zelfs vrienden tegenkomt als je in de supermarkt loopt of naar een schoolbijeenkomst gaat, is een hoogtepunt. Afgelopen weekend, in mijn geval.
Het betekent dat jij mensen kent en zelf gekend wordt.
Het is gek, maar dat is belangrijker dan je je realiseert als je al jaren ergens woont. Ergens wonen waar jij niemand kent maar niemand jou ook kent en herkent, is geen lolletje.
Het duurt steevast een jaar voor je op dat punt bent, is mijn ervaring. Maar het gaat niet vanzelf.
Een nieuw sociaal netwerk opbouwen vergt tijd en inspanning. Het vraagt dat je er op uit gaat, actie onderneemt, dat je naar plekken toe gaat waar je mogelijk mensen zou kunnen ontmoeten waar je mogelijk mee zou kunnen klikken. Als je in de expatwereld rondloopt, ga je die altijd vinden, want alle expats zitten in hetzelfde schuitje en zijn meestal mensen die graag nieuwe contacten opdoen.
Maar dan begint het pas: je nieuwe vriendschappen.
Het is. Tsja. Het is…
Hoe kan ik het uitleggen?
Het is niet simpel, anders dan je altijd dacht toen je gewoon je vrienden had van vroeger of van je studie of uit je buurt.
a href=”http://eljadaae.nl/wp-content/uploads/20131108-211530.jpg”>Vriendschappen groeien namelijk naarmate je meer tijd met elkaar doorbrengt of andere vormen van communicatie hebt (online, bijvoorbeeld). Een expatvriendschap is wat dat betreft een snelkookpan, of liever gezegd, je moet een snelkookpan nabootsen.
Zou je het aantal interacties dat je nodig hebt om een vriendschap te vormen, kunnen tellen?
Is er een formule voor?
Als een vriendschap echt is bij 100 op een schaal van 1-100, hoeveel moet je dan samen doen om dat te halen?
Hoeveel weegt een avondje samen uit eten? Een telefoontje? Een sms-je? Hoeveel tijd heb je samen nodig tot je vrienden bent?
En wat is die 100 dan? Betekent dat compleet vertrouwen in elkaar? Dat het niet erg is als de een keer vergeet te bellen of de ander een keer chagrijnig is?
Als dat zo is, vrees ik dat die 100 misschien in deze situatie niet bestaat.
Ik kan alleen maar voor mezelf spreken. Ik ga -altijd- voor de 100-vriendschap.
De wil is er wel, om een ‘goede vriendin’ te zijn voor mijn nieuwe vrienden.
Als ze me midden in de nacht zouden bellen, zou ik er direct aan komen.
Als ze me om hulp zouden vragen, zou ik voor ze klaar staan.
Als ze willen weten waar je Hollandse kaas kunt krijgen of wat een goede internationale school is, ben ik je woman.
Maar in het dagelijkse leven ben ik niet de attente bijna-vriendin die ik vroeger was.
Werk en gezin vragen zo’n 90%. En ik besteedt een stukje van de resterende procenten aan mezelf: bloggen, lezen, fotograferen.
Verder is het op.
Helaas is dat niet altijd genoeg, voor een ontluikende vriendschap. Logisch.
Vriendschappen vergen tijd en energie, investeringen in die ander.
Of in ieder geval het vertrouwen hebben in elkaar en het gevoel dat het OK is tussen jou en die ander, no matter what.
De blijdschap dat die ander in je leven is, dat heb ik met sommige vriendschappen. Het besef dat iemand in de buurt is.
Dat is de liefde tussen vrienden, he? Dat je genoeg bent en dat het genoeg is. En dat je doet wat je kunt.
Maar meestal moet je heel veel tijd investeren om op die manier vrienden te kunnen zijn (ik bedoel investeren niet zo zakelijk als het klinkt, hoewel je als expat vaak wel degelijk heel bewust vriendschappen opbouwt, denk ik).
Dat is ook het fijne aan vriendschappen uit je studententijd: hele dagen bracht je samen door. En avonden. En soms zelfs nachten.
Je hebt zoveel tijd met elkaar doorgebracht dat er geen verwijten zijn als je elkaar een half jaar niet belt. Of emailt. Zolang je maar tijd blijft maken wanneer het kan, blijft de vriendschap overeind. Je weet na al die jaren wie het erg vindt als je niet aan haar verjaardag denkt en wie niet zo’n beller is. En voor wie je gewoon genoeg bent zoals je bent.
Ik moet zeggen dat ik in de VS vriendschappen heb opgedaan die ook zo waren. Wat je elkaar kon geven, was genoeg. De tijd die je met elkaar kon doorbrengen, al was het een kopje koffie tussendoor, was waardevol (en is dat nu nog meer dan toen je bij elkaar om de hoek woonde). Dat maakt mijn tijd in de VS ook zo bijzonder: de vriendschappen.
Maar in Turkije ben ik aan het worstelen. Ik ben niet genoeg, vrees ik. Dat ligt niet aan al die leuke mensen hier. Dat ligt aan mij.
Misschien omdat ik veel meer werk. Misschien omdat mijn dagindeling zo verschilt van veel van de mensen om me heen. Misschien omdat ik te weinig Elja over heb om te investeren. Misschien omdat ik met 1 been in de VS ben blijven staan (lekker handig!).
Ik weet het niet.
Ik weet alleen dat ik het lastig vind, nu. Nieuwe vriendschappen gaan gepaard met verwachtingen over en weer. Anders kun je meteen wel stoppen. Maar het gevoel dat je continu teleurstelt en niet aan verwachtingen voldoet, is, nou ja, frustrerend en slopend. Eigenlijk.
Maar ja. Een mens is geen eiland en niet gemaakt om in isolement te leven. En er zijn zoveel leuke, bijzondere mensen hier.
Ik moet toch nog meer mijn best doen, denk ik.
- Creëren is schrappen - 2 januari 2025
- Versla de oud & nieuw-blues - 31 december 2024
- Afscheid van een digitaal verleden - 30 december 2024
Jacob Jan Voerman zegt
Noem mij, bevestig mijn bestaan,
laat mijn naam zijn als een keten.
Noem mij, noem mij, spreek mij aan,
o, noem mij bij mijn diepste naam.
Voor wie ik liefheb wil ik heten.
Elja Daae zegt
Dat gedicht krijgt nu pas betekenis voor me! Mooi…!
Jacob Jan Voerman zegt
Wat ben je streng voor jezelf. ik vind je ook zo’n held. Steeds weer ergens anders aarden.
En een vriend kun je ook zijn door het vertrouwen dat je geeft? Geen voorwaarden stellen vooraf, of in ieder geval niet te veel? Dat ben je al.
Dat kun je al: uitstralen dat het genoeg is. Dat is zo’n groot cadeau dat jij te geven hebt.
Voor mij voel je als een vriend. Daar hoef je echt niet midden in de nacht voor bij me aan de deur te staan (als dat al zou kunnen ;-). Maar gewoon, door wie je bent.
Elja Daae zegt
Ja zo voel ik dat ook. Maar vergeet niet dat jij en ik of ik en Peter of ik en Carolien al zoveel online interacties hebben gehad. En dat die voor het grootste deel een gezamenlijke passie betroffen. Als expat heb je vaak heel weinig gemeen met de mensen die je ontmoet, behalve dat je expat bent (OK, dat is best een groot ding) en in dezelfde stad woont. Maar niet op basis van interesse. Dus misschien dat je dan meer interacties nodig hebt?
Anyway. Dankjewel. 🙂
Jacob Jan Voerman zegt
Ja, dat is denk ik wel waar. Ik vind het nota bene met mijn buren moeilijker om contact te maken dan met een blogpraatbezoeker, ook al ken ik die niet. Vreemd is dat. Dat is waarom ik wat meer dingen in de omgeving ben gaan doen. Mijn maatje, een coachproject, de kerk. Want hoe mooi die online communities ook, ik vin dat het offline ook goed moet zijn.
Janine zegt
Vrienden, het blijft een lastig iets, bij mij is het vaak het geval
dat hoe minder ik iemand zie, hoe lastiger het is om goed contact te
houden. Online doet het hem gewoon vaak (net) niet. En qua investeringen
is het soms wel lastig om uit te vinden wat een waardevolle investering
is en wat niet. Dat is en blijft vallen en opstaan. Ik heb het geluk
iemand te vinden met wie ik zo close ben ondanks dat ik d’r niet zo lang
ken, in die vriendschap hoefde ik helemaal niet veel te investeren, dat
was er op de een of andere manier gewoon.
Lijkt me heel lastig
om het gevoel te hebben niet goed genoeg te zijn, ik herken het wel een
beetje maar dan op andere gebieden, wat ik mezelf probeer te vertellen
is dat zijn al goed genoeg is, mezelf proberen te veranderen zorgt er
alleen maar voor dat ik ongelukkig word en de mensen mij niet als mij
kunnen zien.
Elja Daae zegt
Ja dat is waar. Ik heb mede door jullie reacties ook besloten dat het zo moet zijn, vanaf nu. Ik ben genoeg en wat ik kan geven moet genoeg zijn. Je kunt wel je best doen maar jouw best en wat een ander verwacht moet net passen. En dat is OK>
Carolien Geurtsen zegt
herkenbaar, maar niet uit mijn ex-pat tijd,
Geen idee in eerste instantie, maar mogelijk omdat ik met een Turk getrouwd was en eerst in een Turks Nederlands reisbureau en daarna in een Turks Amerikaans Hotel werkte, alles liep vanzelf zowel met Turkse als met niet-Turkse contacten en kristalliseerde zich uit naar dierbare oppervlakkige vrienden die mega veel toevoegden aan mijn dagelijks welbevinden aldaar én ogenschijnlijk oppervlakkige vriendschappen die vriendschappen voor het leven zijn geworden, waarin je elkaar soms een jaar of 5 niet ziet, all over the globe woont, en dan on- of offline gewoon helemaal de draad weer oppakt.
Jou w’parket’wat een stom woord, lijkt me een lastige, in de zin van weinig kans om vriendschappen vanzelf en organisch te laten groeien, niet fijn om een je-best-doe factor x extra bij te hebben.
Een Expat gezin, leven in een compound, veel online contacten én niet-locatie gebonden werk, het lijken me allemaal factoren die zwaar meewegen. Koesteren wat er wél is, komt er bij me op. Heb je mogelijk geen fluit aan.
Hier in Nederland vind ik het veel lastiger om nieuw op te bouwen, na scheiding, verhuizing etc, Wat alles te maken zal hebben met mijn huidige gezondheidstoestand en situatie. Ik heb geen zin om van alles uit te moeten leggen. het klikt dus ook het meest met flink opknappende stoere single of zeer zelfstandige ladies die mij ook leuk vinden… er zit schot in de vreindinschappen ter plaatse maar moeizaam is ook hier een ding geweest.
Elja Daae zegt
Ja het wordt me wel duidelijk dat het niet zo zeer een expatprobleem is. Het geldt ook voor mensen die vanwege gezondheidsbeperkingen weinig energie te investeren hebben of door hun persoonlijke situatie. Zorg voor een familielid bijvoorbeeld of verandering in financien. Of mensen die verhuizen en daardoor in zekere zin ook opnieuw beginnen.
Dat geeft toch wel een beetje rust vind ik, te weten dat veel mensen hetzelfde hebben! En dat we allemaal onze weg vinden, dat het tijd kost en dat we gaandeweg leren.
Lisanneleeft zegt
Dat is een van de redenen waardoor ik zo’n diep respect hebt voor jou. Dat je gewoon helemaal opnieuw moet beginnen, op heel veel vlakken, en dus ook op het gebied van vriendschappen.
En ik kan nu wel zeggen ‘dat het tijd nodig heeft’ en ‘dat het vanzelf wel komt’ enzo, maar soms is het gewoon fijn als het ‘nu’ goed is. Wat je zegt: een mens is niet gemaakt om in een isolement te leven, we hebben andere mensen nodig om het fijn te hebben, om ons goed te voelen. En je gezin is 1 ding, maar wel op je eigen eiland zoals je al zo mooi zei.
Op het moment heb ik een beetje hetzelfde, althans, heel anders, maar toch een klein beetje hetzelfde. Die studententijd heb ik niet, en de vriendschappen uit mijn ‘scholieren’tijd (haha) verwateren doordat zij wel een studententijd hebben. En doordat ik 0 energie heb om ze aandacht te geven. Ik ben dus ook een ‘slechte vriendin’. Maarja, wat doe je eraan? Ook nog een beetje meer mijn best doen, denk ik.
Maarja, soms kan dat gewoon niet.
Geen idee wat het doel is van deze comment, maar ik typte hem dus ik verzend hem ook maar gewoon 🙂 Dikke knuffel!
Janine zegt
Ik denk dat jij niet zozeer een “slechte vriendin” bent alswel dat anderen te weinig moeite nemen in jou te investeren. Soms moet de ander gewoon wat meer moeite doen, jammer genoeg zijn er niet zoveel mensen die dat op kunnen brengen…
Elja Daae zegt
Jij respect voor mij?! Maar ik voor jou! Zo lief. Dankjewel.
Ik denk dat jij en ik allebei het geluk hebben dat wat we door omstandigheden niet IRL kunnen investeren, we wel investeren en terugkrijgen in onze online vriendschappen en contacten. Dat is des te waardevoller.
Ik herken wat je zegt over studentenlevens, die mensen gaan een andere fase in dan jij en mogen nog wat langer kind zijn met weinig verplichtingen. Je hoeft alleen je tentamens te halen en jezelf te eten te geven. Een simpel leven ook al is het een heftige fase soms. Ik gun je dat je het mee mocht maken maar ik denk ook dat jouw pad heel veel andere waardevolle dingen brengt en veel waardevolle inzichten die jij veel eerder krijgt en kunt toepassen dan mensen die gaan studeren.
En verder is het net als met mij en wat Janine zegt in de comments: wat je hebt te geven moet genoeg zijn he? It is what it is. Grote knuffel terug!
Marca van den Broek zegt
Gek, ik had gereageerd maar die reactie is weg…… Ik vroeg me af of je niet juist te veel je best doet. Misschien is het beter om los te laten dat je zo je best moet doen en kijken wat er dan gebeurt?
Elja Daae zegt
Oh jee, misschien in de spam, ik kijk zo even.
Ja. Je hebt natuurlijk gelijk. Maar ik wil niet de persoon zijn die te weinig geeft, snap je? En toch. Het is waar. Het moet genoeg zijn. Punt.