Expatvrouw. Ik ben er een geweest. 3 landen, 2 kinderen (er bij), 7,5 jaar. Ik ben 5 keer verhuisd. En inmiddels ben ik een repat: teruggekeerd naar Nederland. Maar de expatvrouw zit in me. Die gaat niet meer weg.
Een vriendin van mij is deze zomer vertrokken naar het buitenland. Vandaag kwam er een lange mail.
Ik begrijp haar goed. Het was voor mij ook iedere keer weer zoeken. Vooral naar mezelf.
In het eerste land waar we terecht kwamen werkte ik niet toen we verhuisden. Ik begon er een webwinkel. Matig succes. 😉 In het tweede land werkte ik niet toen we verhuisden, maar startte ik na ongeveer een jaar als zzp-er en schreef ik een boek. In het derde land was ik toen we verhuisden nog steeds zzp-er, startte ik een online bedrijf en schreef ik mijn tweede boek.
Ik zeg dat niet om je moedeloos te maken. Of om op te scheppen. Ik vertel het om te laten zien dat er van alles mogelijk is, mocht je dat willen. In deze tijd van het internet, laptops, social media en smartphones kun je altijd wel wat doen. En ook zonder internet zijn er altijd mogelijkheden. Niet altijd betaald, misschien. Maar altijd iets waar je je in kunt ontwikkelen en waarmee je kunt bijdragen.
Bovendien: je hoeft niets te doen. Je hoeft niet te werken. Je hoeft de sportdag van de internationale school niet te organiseren. Je hoeft geen nieuwe non-profit op te richten. Je hoeft niets.
Want zo makkelijk is het niet om expatvrouw te zijn.
Voor sommige mensen vraagt het veel om in een ander land te leven. Niet iedereen kan er altijd van genieten.
Waar andere mensen beelden voor zich zien van verwende vrouwen met massa’s personeel, een zwembad voor de deur en zeeën van tijd om te shoppen en koffie te drinken, is de werkelijkheid anders. En zelfs mét al die dingen voelt het leven niet altijd zo makkelijk als je ergens overnieuw begint.
Er zijn te veel dingen om je druk over te maken.
Maar er zijn ook heel veel dingen om van te genieten. En heel veel dingen om van te leren. En heel veel leuke nieuwe mensen om te ontmoeten en nieuwe ervaringen om op te doen en (heel belangrijk) nieuwe gerechten om te proeven.
We maken in grote mate dezelfde dingen mee, als expatvrouw. Sommige mensen willen nooit meer terug naar het gewone leven. Sommige mensen blijven hun thuisland altijd missen. Maar iedereen vindt haar plekje.
Hier zijn de 10 dingen die ik zou zeggen tegen mijn beste vriendin, als ze zou verhuizen.
1 Informeer jezelf en lees je in
Ik houd van lezen en van informatie vergaren. Het geeft me het gevoel dat ik grip krijg op de dingen.
Ik heb dus stapels boeken over ieder land waar ik gewoond heb. Reisgidsen, cultuurgidsen, dat soort dingen. Een van de gaafste series vind ik die van de Collected Traveler. Ik heb die over Istanbul.
Vaak zijn er al boeken over buitenlanders die een land leren kennen. Maar reisgidsen zijn ook goed. Vooral uitgebreide, wat mij betreft. Of video’s. Films! Romans! Geschiedenisboeken. Wat je dan ook leuk vindt. Er is altijd iets te vinden.
Afhankelijk van waar je bent zijn er vaak ook van die ‘Time Out’-uitgaves, of staan er websites aanbevolen in de Lonely Planet van je stad, of is er zo’n engelstalig krantje voor buitenlanders en toeristen.
Wij kregen voorafgaand aan iedere uitzending een cultuurcursus van het KIT, het opleidingscentrum van het Koninklijk Instituut voor de Tropen. Dat was een mooi begin. Maar je kunt ook met mensen praten. Rondvragen wie iemand kent uit die stad, dat land, die cultuur. Als het expats zijn, maken ze altijd tijd. Dat is het mooie aan expats: ze investeren graag en snel in andere expats.
2 Zoek andere expats op. Direct.
Nummer 1: zorg dat je zo snel mogelijk een lokale mobiele telefoon hebt. Niet altijd makkelijk, maar wel belangrijk. Sommige mensen maken direct ook visitekaartjes, zodat mensen hun nummer hebben. Slim.
En ga dan op zoek naar expats en expatclubjes. De Nederlandse club, de International Women’s Club, de expats-facebookgroep voor je woonplaats/regio/land, want die is er zeker.
Vraag rond in je vrienden- en kennissenkring, kijk op LinkedIn wie er in je eerste of tweedegraadsnetwerk zit in je stad of land. Vraag al je Facebookvrienden wie ze kennen in jouw woonplaats.
Het kan zijn dat je geen zin hebt in andere Nederlanders. Dat je je voorgenomen hebt om in contact te komen met mensen van het land zelf. Moet je ook zeker doen. Maar andere expats zijn wel de makkelijkste manier om te starten.
Expats zijn vrijwel altijd bereid om je te helpen. Zo vind je oppassen, schoonmakers, dokters, kinderartsen, de beste supermarkten, de leukste crèche, de enige supermarkt waar ze Nederlandse kaas verkopen, etc. etc. etc.
PS Vrienden maken gaat niet vanzelf. Dit is mijn stappenplan. Geleerd als expat.
3 Maak het jezelf leuk en makkelijk
Hopelijk heb je het financieel een beetje makkelijk, met die expatbonus en zo. Zo ja, geniet er van. Laat eten bezorgen of ga uit eten. Ga uitgebreid koffie drinken bij de Starbucks. Download de boeken die je altijd al wilde lezen en de muziek waar je je altijd al in wilde verdiepen. Ga lekker shoppen voor je nieuwe huis. Neem de taxi.
Zo niet (de expatbonussen worden minder en minder!) maak het jezelf zo leuk en makkelijk mogelijk. Doe dingen die je leuk vindt. Kijk urenlang Netflix of YouTube of Uitzending Gemist. Maak je favoriete eten als dat voor handen is.
Als je kinderen hebt, doe makkelijk. Dat kan heus geen kwaad. Een gestresste moeder is wel het laatste waar ze behoefte aan hebben. Zij hebben het ook moeilijk! Dan maar geen groente vanavond maar een potje appelmoes of een stuk fruit.
De eerste tijd is echt even wennen. Dus maak het jezelf makkelijk.
4 Wees niet boos op jezelf
Ook belangrijk: wees niet boos of teleurgesteld in jezelf als je het niet naar je zin hebt. Je hebt het moeilijk. IEDEREEN in jouw situatie heeft het moeilijk. Dat is logisch en normaal en menselijk.
Toegegeven, ik kende expats die laaiend enthousiast van start gingen en zo bleven. Die nergens problemen zagen waar ik ze overal zag. Maar dat was meestal omdat ze uit een land kwamen waar het heel moeilijk leven was en waardoor hun nieuwe situatie het paradijs leek. Terwijl het voor mij misschien eerder een stap terug leek. Iedereen is anders en is iets anders gewend.
Maar als je het moeilijk hebt, is dat normaal. Het is even lastig. Het wordt vanzelf (nou goed, niet helemaal vanzelf, maar uiteindelijk) leuker en beter en makkelijker. Echt. Altijd. Bij iedereen.
Maar nu is het nog even balen.
Je mag best klagen, vind ik. Ik weet uit ervaring dat dat zwembad, die chauffeur, de nanny en het dure appartement met uitzicht (op de Bosporus? de Donau? Lake Michigan? om even bij mezelf te blijven) niet voorkomen dat je je soms ongelukkig voelt en verward en alleen.
Cut yourself some slack.
Je bent ook maar een mens.
(klagen moet kunnen, vind ik, maar kijk goed uit tegen wie. Mensen buiten jouw expatwereldje zullen je niet begrijpen, vrees ik. En binnen het expatwereldje vinden mensen het moeilijk als anderen laten weten dat het moeilijk is. Komt te dicht bij, denk ik. Laat daarom gerust een klaag-comment achter onder dit artikel, anoniem. Dat MAG!)
5 Ga je nieuwe omgeving verkennen
Er valt zoveel te ontdekken. De lol van wonen in het buitenland is dat je in een hele nieuwe, spannende omgeving woont. Dat je leven nooit saai en ‘normaal’ is.
Ga op verkenning uit. Doe het nu, want over een jaar ben je niet meer nieuw en heel druk met je sociale leven. Bovendien heb je nu nog die frisse blik.
Hoe? Net wat je leuk vindt. Misschien in je eentje. Of met je partner. Met een reisgids in de hand. Liever een pro naast je? Er zijn vast gidsen die je kunt inhuren. Of wandelingen vanuit de international women’s club. Of misschien wil iemand van de Nederlandse Club je haar buurt laten zien. Of misschien worden er door reisbureaus of ambassades wandelingen georganiseerd.
Ik organiseerde toen ik in Turkije woonde iedere paar maanden een wandeling met een gids door Istanboel. Ik nodigde de vrouwen die ik kende uit en we deelden de kosten. Het hielp me om mijn omgeving meer te gaan begrijpen. Ik vond mooie plekken om te fotograferen (een hobby van me). Het was mijn mannier om mijn omgeving te leren kennen.
Zo’n gids vind je makkelijk via reisbureaus, facebookgroepen, een google search, of laat je echtegenoot een balletje opwerpen op zijn werk. Iemand kent iemand die iemand kent, let maar op. Ik leerde mijn favoriete gids in Turkije kennen via een reiswebsite. De eerste keer dat ik een rondleiding van hem kreeg, staat hier. Maar er volgden er velen.
6 Wees blij dat je niet werkt
Wat?
Ik meen het.
Als je niet werkt en je baalt daarvan (misschien omdat je net een leuke baan hebt opgezegd om ‘met je man mee te gaan’ (arggh), is dat echt wennen. Maar eerlijk gezegd, als je dat er ook nog bij zou hebben (en dat had ik een paar keer) is die verhuizing nog drie keer zo stressvol.
Een internationale verhuizing is bijna niet te doen als beide partners werken, vooral als je kinderen hebt. De start vraagt veel van je. En je hebt onvoldoende tijd om te investeren in het opbouwen van een nieuwe vriendenkring. En die is belangrijk. Want er is niemand anders in de buurt. Daarom: het heeft zijn voordelen om niet te werken.
Als je wel werkt: ook reden om blij te zijn. Je hebt werk! Yay. Plus, je bent vaak efficiënter als je wel werkt dan als je niet werkt. Je kunt het, dat jongleren van werk en verhuizing. Maar misschien zou een paar weken vrij wel handig zijn. 😉
7 Expatvrouwen zijn sterk
Jouw wereld is er een die niet veel mensen kennen. Ze weten niet hoe het is. Ze hebben er ideeën bij en vooroordelen. Maar ze weten het niet. Zij zitten in hun vertrouwde wereld. Jij niet.
Maar jij leert dingen en maakt dingen mee die anderen nooit zullen kennen. Je wereld wordt groter. Jij verandert. En je wordt steeds sterker. Gaat eigenlijk vanzelf.
Sommige van de sterkste vrouwen die ik ken, zijn expatvrouwen.
8 Een goede buur…
Je ontmoet zoveel nieuwe mensen, als je expat bent. Doorlopend. Mensen komen en gaan. Je gaat op zoek naar mensen en mensen zijn op zoek naar jou. Je moet wel. Je hebt geen sociaal vangnet, als je aankomt. Dus je moet het op gaan bouwen. En de andere expats hebben dat ook.
Je kunt heel snel vrienden worden. En vrienden worden met mensen die je normaal niet eens zou hebben ontmoet. Dat is mij overkomen.
Maar het ging niet altijd makkelijk. Bij mij ging het in ieder land anders. Ik heb een paar harde lessen moeten leren, qua vriendschap. Ik ben een paar keer enorm gekwetst geweest. Maar ik heb ook een paar vrienden voor het leven opgedaan, ook met niet-expats.
Niet iedereen hoeft een vriend voor het leven te zijn. Er zijn ook heel veel mensen met wie je het gewoon leuk kunt hebben.
Een goede buur is beter dan een verre vriend. Punt.
9 Cultuurschok is echt
Culture shock, je hoort er over, maar als je er midden in zit lijkt het niet echt. Dan lijkt alles los te staan van zoiets stoms. Iets dat je kunt voorspellen. Jij bent niet te voorspellen, toch?
Maar na 3 uitzendingen moet ik toegeven: er zit iets in, in die fases van de befaamde culture shock. (hier een artikel met oplossingen, voor zover die bestaan).
Het is heel moeilijk om voor jezelf te bepalen of je in zo’n fase zit. En zo ja, in welke. Je denkt al snel dat je het overleefd hebt. En als je je juist ongelukkig voelt, denk je dat het aan jou ligt en niet aan zo’n vastomlijnd traject dat door wetenschappers wordt vastgesteld. Bovendien, iedereen is anders.
Zelfs expats worden door wetenschappers en experts in verschillende types onderverdeeld. Ik weet ze niet precies meer. Maar ik herkende mezelf en anderen wel in deze types.
Ik zie culture shock meer als het hele proces van veranderen, leren kennen en aanpassen. Meestal duurde het een jaar voor ik het gevoel had dat het onder controle begon te komen, ons leven.
10 Pay it forward
Het is makkelijk, als je eenmaal gesetteld bent, om te vergeten hoe moeilijk het was in het begin. Maar er waren mensen die voor jou klaarstonden, weet je nog? Dus doe dat ook voor anderen.
Het duurt een jaar, hooguit, voordat iemand die je ooit kende je emailt of Facebookt met de vraag of hij of zij je nummer aan een vriendin mag geven, die ook jouw kant op komt.
Geef je nummer, bel met ze, nodig ze uit voor koffie, vraag ze mee naar activiteiten met vrienden, nodig ze uit voor feestjes en verjaardagen. Zelfs als ze niet je type zijn, verdienen ze het om meegenomen te worden.
Expat zijn draait om inclusiviteit, niet om exclusiviteit.
Meer lezen?
Ik blog al jarenlang iedere dag. Door expatvreugde en expatstress:
- De 10 dingen die ik leerde van 8 jaar expat zijn
- Hier vind je alle artikelen op dit blog over expat (vrouw) zijn
- Elja’s plan voor internationale verhuizingen
- Je kunt meer aan dan je denkt
- Wat je niet kunt veranderen (over cultuurschok)
- De slechte expat
Voetnoot: expatvrouwen vs expatpartner
Ik heb het in dit stuk over expatvrouwen en niet over expatpartners. Ik weet dat er steeds meer mannen zijn die meegaan met hun partner en dat er dus steeds meer mannelijke expatpartners zijn. Althans, dat zeggen de cijfers en de grote bedrijven die geïnterviewd worden over hun expatbeleid. Maar ik ben ze zelden tegengekomen. Misschien omdat ze vaker werken? Geen idee. Ik kan dus ook niet met zekerheid zeggen of voor hen hetzelfde geldt als voor vrouwen.
- Game on - 30 december 2024
- 50 worden: het alternatief is minder - 11 augustus 2024
- Vakantie - 1 augustus 2024
Super leuk blog! En zoooo herkenbaar. Ben al bijna 10 jr in het buitenland met 4 verhuizingen achter de rug. Fijn om de nuchtere Hollandse kijk op het expat leven van de ’trailing spouse’ te lezen.
Thanks! Ik was net bezig met nieuwe paspoorten, niet makkelijk met al die buitenlandse geboorte-aktes :)) En jij? Weer terug?
Als sinds de SMC055 lees ik elke dag je blog, en met héél veel plezier!
I like it!! Lekker meer doorgaan!
Mooi weekend, nu tijd om te slapen ?
Nou wat leuk! Dankjewel! Het is wel gek als blogger, dat je niet weet wie je leest dus extra leuk als je een berichtje krijgt 🙂 thanks!