Ooit begon ik mijn carrière als zelfstandig ondernemer met betaling – in koffie.
Ik hielp mijn lokale koffieshop in de VS met marketingdingen en zette voor hen een facebookpagina op. Ik hoefde nooit te betalen voor de koffie, gelato en grilled cheese sandwhiches die ik daar wekelijks (soms dagelijks) verslond. En beter nog, ik deed heel veel ervaring op.
(Later bleek dat vrijwel niemand in Nederland nog ervaring had met het maken en beheren van Facebookpagina’s. Maar ik wel.)
Die ervaring lanceerde me in de wereld van social media advies. Ik beschouw het nog altijd als een geweldige investering.
Bovendien leidde die samenwerking tot mijn eerste betaalde opdracht in de VS. En dat gevoel van mijn eerste pay cheque was weergaloos.
Ik leerde: wat je waard bent en wat je aan waarde vraagt is niet altijd hetzelfde.
Als je met bloggers of ZZP-ers praat over geld verdienen, ontstaat vaak een wat bozige, verongelijkte toon. Dat anderen de markt verzieken.
Dat anderen het verpesten voor de serieuze ondernemers/bloggers.
Dat anderen te makkelijk zijn.
Omdat ze zich in koffie laten betalen of dingen gratis doen.
Ik begrijp het wel, die frustratie.
Maar ik vind het onzin.
(dat zeg ik nooit hardop…!)
Het punt is: ieder doet wat hem of haar het beste lijkt. En vooral mensen aan het begin van hun carrière als ZZP-er of serieuze blogger weten gewoon niet goed wat nou redelijk is.
Ze willen anderen niet benadelen, maar ze weten niet wat ze waard zijn. Of misschien willen ze die waarde niet vragen, om wat voor reden dan ook.
Bovendien: je kunt niet in andermans portemonnee kijken. Jij haalt misschien je neus op voor 100 euro voor een blogartikel. Maar iemand anders denkt: geld is geld. En daar ben ik het volledig mee eens.
Beter 100 euro op de bank dan 0 euro in de lucht.
Helaas kun je alleen naar jezelf kijken, weten wat je waard bent en wat je wilt krijgen en je – als het niet lukt – je afvragen wat je anders kunt doen, beter, slimmer.
Want het gaat uiteindelijk om jouw relatie met je potentiële opdrachtgever.
Wat ben je waard?
Het blijft een van de lastigste vragen voor zelfstandig ondernemers. Blogger of anderszins.
Net als ieder ander heb ik geworsteld met die vraag*. En ben ik nog steeds aan het leren.
Voor mij is het een kwestie gebleken van 5 dingen:
1. Zelfvertrouwen
2. Marktkennis
3. Een formule om mijn tarief te berekenen
4. Durf.
5. Weten wanneer je af mag wijken
1. Zelfvertrouwen is essentieel. Maar moet je opbouwen.
Als je net begint, weet je niet zeker of je wel zoveel waard bent als je vraagt. Geld vragen, echt geld, geld op je bankrekening. Het is zo ECHT. Opeens moet je ook ECHT presteren.
Kun je dat wel? Wil je dat wel? Durf je dat wel?
Laten we eerlijk zijn, wie begint is nooit zo goed als wie ervaring heeft. Je eerste opdrachtgevers bieden je de kans om beter te worden. Dat is heel wat waard.
Bij een van mijn eerste blog workshops voor een groot bedrijf wist mijn opdrachtgeefster heel goed dat ik weinig ervaring had. Maar ze had vertrouwen in mijn kunnen. En ze vond het verfrissend, iemand zonder statisch verhaal. Ik vroeg haar het volle pond en ze vond dat prima.
Het was een overwinning, voor mijn bankrekening en voor mijn ervaring maar vooral ook voor mijn zelfvertrouwen.
2. Kennis van de markt kan je helpen je waarde te bepalen
Toen ik die workshopaanvraag kreeg, mijn eerste, wist ik niet hoe ik nou mijn tarief moest berekenen.
Maar ik kende wel mensen die zelfstandig adviseur waren en die ik het kon vragen. En ik kende ook mensen die zelfstandig adviseurs in gelijksoortige branches kenden of met dat soort mensen werken en die ik het kon vragen. Zo kreeg ik in ieder geval een indicatie.
Dat wil niet zeggen dat je het dan altijd goed weet. Van de week kwam ik er achter dat ik in bepaalde gevallen een derde vraag van wat anderen vragen. Natuurlijk moest ik even slikken en in de spiegel kijken: vind ik het OK om dat bedrag ook te vragen in die situatie? Vind ik het mezelf waard? Zijn anderen het waard?
Wat vind ik mezelf waard? En wat heb ik nodig? En wat wil ik vragen?
De antwoorden op die vragen blijven in beweging.
3. Een formule om mijn tarief te berekenen
Het is fijn voor jezelf, maar ook als je vragen krijgt van je opdrachtgever, als je tarieven ergens op gebaseerd zijn.
Ik heb voor mijn eigen rekenmethode een rekensommetje van een vriend gekregen. Zoveel uur voorbereiding, zoveel uur reistijd, etc. etc. maal uurtarief = totaalbedrag.
Bloggers hebben vaak ook een vaste rekenmethode voor adverteerderstarieven:
@EASYDAILYFOOD @meiseigenwijsje daar is een rekenmethode voor. 50€ starttarief plus 10€ voor elke 1000 unieke bezoekers #blogpraat
— Madelon *WayMadi.nl* (@WayMadi) April 27, 2015
En het helpt ook rond om te kijken en rond te vragen wat anderen doen.
Mijn rekenmethode gebruik ik nog steeds. Zelfs als ik er van afwijk, weet ik: dit is een goede, eerlijke en transparante methode die marktconform is.
4. Je moet lef hebben: nooit geschoten is altijd mis.
Een hoog bedrag vragen is eng. Heel eng.
Eigenlijk is ieder bedrag vragen eng.
Iedere keer zeggen: “dit is wat ik waard ben”, is spanned.
Seth heeft gelijk als hij het over fear of rejection heeft.
Ik denk ook dat dat voor de meeste mensen blijft gelden, iedere keer opnieuw. Ook al lijkt het niet zo.
De eerste keer dat ik mijn nieuwe rekenmethode en mijn nieuwe uurtarief gebruikte, vond ik het zo’n hoog bedrag. Ik kon me niet voorstellen dat ik dat kon vragen.
Ik dwong mezelf om het toch te doen. Ik geloof dat ik er nog een uurtje van af schaafde hier en daar met een of ander excuus (in mijn hoofd) en toen op ‘send’ klikte.
Ik kreeg bijna direct een antwoord. “Ik zat meer aan bedrag Y te denken”, zei mijn opdrachtgeefster. Nog steeds een fijn bedrag. Deal.
Als je potentiële opdrachtgever het bedrag te hoog vindt, krijg je dat vanzelf te horen. Dan kun je altijd nog gaan onderhandelen. Misschien heb je nog wel wat wisselgeld. Misschien kun je bij een lager bedrag iets niet doen. Of kunnen zij iets anders wel doen.
Als blogger die wil gaan samenwerken met bedrijven zou ik bijvoorbeeld, als een bepaalde financiële vergoeding er niet in zit, onderhandelen over andere dingen. Misschien meer producten of diensten in natura, voor jezelf of om weg te geven. Misschien toegang tot een evenement of opleiding. Exclusief materiaal voor je blog. Of een link naar je blog of blogartikel op een van hun kanalen.
Heb lef (en wees creatief!).
5. Gratis (of voor minder) werken is niet altijd erg.
Ik weet inmiddels heel goed waarom ik iets voor bedrag X of Y doe. Soms vraag ik minder, maar dan weet ik waarom. Soms investeer ik te veel (reis-) tijd, maar dan weet ik waarom.
Ik maak bewuste afwegingen: wat levert dit me op?
Soms wil ik ervaring opdoen op een bepaald gebied. Soms weet ik dat een bepaalde klus me veel publiciteit oplevert. Dat zijn redenen om minder te vragen of iets anders te vragen. Ik weet dat mijn presentatie op Slideshare ook goede marketing is, net als de tweets van enthousiaste deelnemers.
Als ik dat werk voor die koffieshop destijds niet was gaan doen, was ik niet waar ik nu was. Ervaring opdoen heeft ook waarde. Een goed doel heeft waarde. Lol hebben heeft waarde. Een netwerk of een referentie heeft waarde.
Iemand die ik ken, een succesvol ondernemer en veelgevraagd spreker, zei tegen me: “Toen ik voor mezelf begon zei ik op alles ja. Gratis, maakte me niets uit. Ik wilde overal spreken. Het hielp me enorm om mijn netwerk te vergroten en ik vond het leuk om te doen.”
Hij heeft inderdaad een netwerk opgebouwd en ervaring opgedaan en heeft het inmiddels bijna te druk om nog dingen voor niets te doen.
Het is uiteindelijk een kwestie van ervaring opdoen.
Je moet het gaan doen, ervaren, vragen, berekenen. Onderhandelen, offreren, pitchen. En durven.
Maar anderen kunnen het. Dus jij ook.
GO.
* Niet als blogger. Ik schrijf geen betaalde stukken op dit blog en plaats geen advertenties. Vind ik te ingewikkeld en word ik zenuwachtig van.
- 50 worden: het alternatief is minder - 11 augustus 2024
- Vakantie - 1 augustus 2024
- Achieve more - 25 mei 2024
Zosimpelisdangeluk zegt
Als ik dit lees weet ik meteen weer waarom het niks voor mij is om iets voor mezelf te beginnen (op welke manier dan ook). Wel interessant om te lezen! 🙂
Elja Daae zegt
Haha. Het is wel even iets dat je doormoet hoor. Je MOET die fase door van *iets* vragen, richting de fase van serieuze bedragen vragen… maar ja. Het blijft een heel proces. En het is voor de meeste mensen denk ik niet zo makkelijk!
sassie zegt
Hele herkenbare worsteling, en goede tips. Vooral dat gratis werken en dingen voor niks doen helemaal niet erg is. En dat je heus niet de markt verziekt dan. En je beslist nog altijd zelf wat je (voor hoeveel) doet. Geld verdienen is ook niet alles zeg.
Als ik bijvoorbeeld bovenstaande blogformule voor advertenties zou aanhouden, zou ik meer dan 10x zoveel moeten vragen dan ik nu doe. Oké die tarieven mogen wel wat omhoog, maar daar begin ik niet aan.
Ik ben nog niet zo lang fulltime ondernemer (korter dan een jaar), maar ik merk dat ik voortdurend op zoek ben naar een mix van goedbetaalde opdrachten (omdat er nou eenmaal brood op de plank moet komen) en opdrachten en projecten die ik doe omdat ik ze leuk vind en die voldoening geven (maar die meestal weinig of niks in geld opleveren).
Meestal stel ik mezelf een drietal vragen 1. Vind ik dit leuk om te doen/geeft het voldoening? 2. Verdien ik er genoeg mee? 3. Leer/groei ik hier van? Eén & drie liggen eigenlijk best dicht bij elkaar, maar zijn toch anders. Omdat nieuwe dingen eng zijn (vind ik). Dus soms vind ik een opdracht misschien niet leuk, maar is het wel heel goed voor me.
Als alle drie de vragen een ‘nee’ geven, dan doe ik het niet. Als ik op 1 van de 3 ja kan antwoorden, dan hangt het echt heel erg af van de situatie. Geeft het voldoening en betaalt het niks, dan hangt het af van hoeveel tijd het kost, of dat haalbaar is, en of ik nog genoeg ‘ernaast’ heb. En soms doe ik het ook gewoon als dat niet het geval is ;-). Gewoon omdat het leuk is. Als ik op twee van de drie vragen ja kan zeggen, dan doe ik het sowieso. En 3 x ja is natuurlijk ultiem!
Ben wel benieuwd hoe jij die keuzes maakt? Waar laat je het van afhangen? Of is dat per keer verschillend?
Elja Daae zegt
Hee Sassie! Dank voor het transparante delen!
Als het een onduidelijke situatie is, bijvoorbeeld als spreker, doe ik het als volgt:
1. Aan het einde van het gesprek (waarin duidelijk is geworden wat ik kan bijdragen) vraag ik wat ze in gedachten hadden qua vergoeding.
2. Dan komt soms het verhaal dat ze geen budget hebben
3. Dan geef ik aan dat ik dit soort opdrachten niet onbetaald doe, omdat ik er van moet leven en veel werk heb en het me niet kan veroorloven om zoiets te doen.
De rest loopt dan meestal vanzelf. Ik hoef dan eigenlijk verder niets uit te leggen, maar als dat zou moeten, zou ik vertellen hoeveel tijd ik steek in presentaties, dat ik reistijd heb, een dagdeel kwijt ben, etc.
Soms gaat het dan over. Maar vaak blijkt er toch budget te zijn. Soms volgt er dan nog een onderhandeling, of de andere partij vraagt eerst om een indicatie (dus die heb ik altijd wel klaar tijdens het gesprek).
Het komt dus niet meer zo vaak voor dat ik niet betaald word voor een opdracht. De situatie hierboven komt ook niet zo veel meer voor. Vrijwel altijd is vanaf het begin duidelijk dat we in gesprek zijn en dat ik een offerte uit zal brengen naar aanleiding daarvan.
Ik kan het me ook echt niet meer veroorloven – ik heb maar zoveel uren in de week en die moeten voldoende inkomen opleveren. Dat is nu we terug zijn in Nederland een stuk belangrijker dan als expat!
Ik heb binnenkort toevallig een presentatie waar ik niet eens geïnformeerd heb, het is via een bekende en zowel ik, hij als de organisatie gaan er van uit dat ik dat onbetaald doe. In de context was dat direct duidelijk dus daar heb ik het er verder niet over gehad. Ik doe het omdat ik het een leuke groep vind maar vooral omdat het via/voor iemand is die mij na staat.
Mijn ervaring is dat je het gewoon moet gaan doen, dat onderhandelen en vragen naar de vergoeding. Als je bang bent dat je een opdracht alleen gratis mag doen, heb je eigenlijk niets te verliezen. Dan kun je alleen maar winnen…en het is een goed, serieus signaal naar je opdrachtgever.
Aleid zegt
De RuG heeft gelukkig een standaard tarief…. ik geloof dat ik mijn eigen waarde bepalen heel moeilijk zou vinden en ik denk ook niet dat ik zelf op dit bedrag zou uitkomen 🙂
Elja Daae zegt
Nou ik weet niet hoor. Als je rond gaat vragen en gaat vergeljiken, kom je in mijn ervaring een heel eind. Al duurt het soms even voor je toe gaat geven dat je minstens zoveel waard bent als die anderen… 🙂
Charlotte Meindersma zegt
Waar ik meteen aan moest denken is een van de eerste filmpjes van Seth Godin uit zijn cursus. Ik zoek hem even op: 5 kinds of freelancing. Ik dacht door dat filmpje namelijk ook: als je uniek genoeg bent, zit je niet meer in de fase waarin de een met de ander vergeleken wordt. Dan heb je dus ook minder last van mensen die de markt verzieken. Ofwel: als je eenmaal Unique of Remarkable bent, heb je geen last meer van de Mechanical Turk.
Elja Daae zegt
Ja volgens mij heeft hij het precies hierover inderdaad!! Ik snap wel dat het een lastig proces is. Ik heb zelf althans lang de tijd gehad om het te leren!